Emir bir işlemi açmak yada kapatmak için sizin belirlediğiniz talimatların işlem platformu aracılığıyla yerine getirilmesidir. Çok fazla emir türü olmakla birlikte brokerlar bazı emir türlerini kabul ederken, bazı emir türlerini kullanmıyor. Bu noktada brokerının emir kabul çeşitliliğini kontrol etmenizde fayda var.

Forex işlem platformlarında yatırım yaparken 24 saat açık bir piyasa gerçekten de mental olarak çok yorucu olabilir. Düşünsenize siz ekrana bakmıyorken ya da uyuyorken piyasa ayakta kalmaya devam ediyor. İşte bu yüzden emir türlerine hakim olmak, ekran başında değilken yada farklı birşeylerle ilgilenirken kontrolün hala elinizde olmasını sağlar. Şimdi bu emir türlerini tanımsal olarak inceleyelim. Yazımızın sonunda ise tüm emir türlerinin özelliklerini bir tablo halinde açıklamaya çalışacağız. 

Emir türlerini ilk etapta ikiye ayıracağız. Bunlar; 

a- Piyasa Emri

b- Bekleyen Emirler

Piyasa emri brokerınızın sağladığı bir fiyat üzerinden anında gerçekleşen emirlerdir. Bekleyen emirler ise cari fiyattan farklı bir fiyat belirleyerek verdiğiniz ve bu fiyat sağlandığında gerçekleşecek olan emirdir.

Örnek vermek gerekirse; herhangi bir yatırım aracının cari alış fiyatının 1.1070, cari satış fiyatının ise 1.1050 olduğunu varsayalım. Eğer bir piyasa emri olarak alım talimatı oluşturursanız işleminiz 1.1070 cari alış fiyatından anlık olarak gerçekleşir ve K/Z oluşmaya başlar. Yada tam tersi tercihiniz ile bir piyasa emri olarak bir satım talimatı oluşturursanız işleminiz 1.1050 cari satış fiyatından anlık olarak gerçekleşir ve K/Z oluşmaya başlar.

Bekleyen emirler ise kendi içinde dörde ayrılır. Bunlar;

a- Buy Limit

b- Buy Stop

c- Sell Limit

d- Sell stop

Cari fiyattan farklı bir fiyat belirleyerek verilen emir türleri olan bu emirler gerçekleşme garantisi yoktur. Aynı zamanda gerçekleşene kadar herhangi bir K/Z durumu oluşturmaz ve herhangi bir teminat kullanmazlar. 

Buy Limit, cari fiyattan daha düşük bir fiyat belirleyerek oluşturulan bir alım emridir. Örneğin yukarıdaki örnekte 1.1070 olan cari alış fiyatınından daha düşük bir fiyattan (örneğin 1.1000) alım işlemi yapmak istiyorsanız fiyatın o seviyeye düşmesini beklemeden o anda bu emri verebilirsiniz. Ve sizin yerine emriniz fiyat olarak belirlediğiniz 1.1000 seviyesini bekler. Fiyat belirlediğiniz seviyeye geldiğinde ise gerekli şartlar uygunsa gerçekleşerek alım yönlü bir piyasa emrine dönüşür.

Buy Stop, cari fiyattan daha yüksek bir fiyat belirleyerek oluşturulan bir alım emridir. Örneğin yukarıdaki örnekte 1.1070 olan cari alış fiyatınından daha yüksek bir fiyattan (örneğin 1.1100) alım işlemi yapmak istiyorsanız fiyatın o seviyeye yükselmesini beklemeden o anda bu emri verebilirsiniz. Ve sizin yerine emriniz fiyat olarak belirlediğiniz 1.1100 seviyesini bekler. Fiyat belirlediğiniz seviyeye geldiğinde ise gerekli şartlar uygunsa gerçekleşerek alım yönlü bir piyasa emrine dönüşür.

Sell Limit, cari fiyattan daha yüksek bir fiyat belirleyerek oluşturulan bir satım emridir. Örneğin yukarıdaki örnekte 1.1050 olan cari satış fiyatınından daha yüksek bir fiyattan (örneğin 1.1100) satım işlemi yapmak istiyorsanız fiyatın o seviyeye yükselmesini beklemeden o anda bu emri verebilirsiniz. Ve sizin yerine emriniz fiyat olarak belirlediğiniz 1.1100 seviyesini bekler. Fiyat belirlediğiniz seviyeye geldiğinde ise gerekli şartlar uygunsa gerçekleşerek satım yönlü bir piyasa emrine dönüşür.

Sell Stop, cari fiyattan daha düşük bir fiyat belirleyerek oluşturulan bir satım emridir. Örneğin yukarıdaki örnekte 1.1050 olan cari alış fiyatınından daha düşük bir fiyattan (örneğin 1.1000) satım işlemi yapmak istiyorsanız fiyatın o seviyeye düşmesini beklemeden o anda bu emri verebilirsiniz. Ve sizin yerine emriniz fiyat olarak belirlediğiniz 1.1000 seviyesini bekler. Fiyat belirlediğiniz seviyeye geldiğinde ise gerekli şartlar uygunsa gerçekleşerek satım yönlü bir piyasa emrine dönüşür.

İlk açıklamamızda bekleyen emir türlerinde bir fiyat garantisi olmadığını belirtmiştik. Örneğin sizin 1.1000 seviyesine verdiğiniz bir bekleyen emir 1.0995 yada 1.1005 gibi farklı fiyatlardan gerçekleşebilir. Bu hem piyasa koşullarına hem de brokerınıza bağlı olarak değişebilir. Bu detayları 2. seviyede açıklayacağız. Diğer taraftan bekleyen emirlerin tamamına iptal süresi ekleyebilirsiniz. Bu iptal süresi belirtilmiş bir tarih yada dakika, gün sonu yada farklı bir tarihteki gün sonu olarak belirlenebilir

Şimdiye kadar incelediğimiz emirler işlem açmanıza yönelik emirledi. Elbette bu emirleri sonlandırmak için de kullanabileceğiniz emir türleri mevcut. Şimdi işlem sonlandırma emirlerini inceleyelim.

İşlem durdurma emirleri de kendi içlerinde dörde ayrılır. Bunlar;

a- Piyasa Emri Kapatma

b- Zarar Durdur

c- Kâr Durdur

d- Takip Eden Durdurucu

Piyasa emri kapatma, tıpkı piyasa emri açmak gibi mevcut cari fiyattan anında gerçekleşen bir durdurma emridir. Örnek vermek gerekirse; herhangi bir yatırım aracının cari alış fiyatının 1.1270, cari satış fiyatının ise 1.1250 olduğunu varsayalım. Eğer alım yönlü olan açık işleminiz için bir durdurma emri olarak piyasa emri kapatamayı seçerseniz işleminiz 1.1250 cari satış fiyatından anlık olarak gerçekleşir ve K/Z bakiyenize yansıtılır. Ya da satım yönlü olan açık işleminiz için bir durdurma emri olarak piyasa emri kapatamayı seçerseniz işleminiz 1.1270 cari alış fiyatından anlık olarak gerçekleşir ve K/Z bakiyenize aynı şekilde yansıtılır.

Zarar Durdur, emri işleyiş olarak bekleyen emir olarak nitelendirilebilir. Çünkü bu işlem durdurma emri açmış olduğunu ya da açmaya karar verdiğiniz emir için piyasanın size karşı olası ters yönlü hareketliliğinde zararınızı sınırlamanızı sağlar. Örneğin 1.1270 seviyesinden alım yönlü bir açık işleminiz bulunuyor. Bu durumda cari fiyatın 1.1270 seviyesinden daha düşük seviyelerde olması sizin için gerçekleşmemiş zarar olarak demektir. İşte bu gerçekleşmemiş zararın bir noktada durdurulmasını ve realize edilmesini istiyorsanız zarar durdur emri kullanmalısınız. 1.1270 seviyesinden daha düşük bir seviye olan 1.1170 seviyesine zarar durdur emri verdiğiniz varsayalım. Bu durumda fiyat ne kadar düşerse düşsün, emriniz yalnızca belirlediğiniz 1.1170 seviyesine kadar zarar edecektir. Cari fiyat 1.1170 seviyesine ulaştığında ise o noktaya kadar oluşmuş zarar bakiyenize yansıtılıp işleminiz otomatik olarak durdurulacaktır. Bu emri diğer tüm bekleyen emir türlerinde olduğu gibi gerçekleşmediği sürece güncelleyebilir, iptal edebilir, yada yeniden verebilirsiniz.

Kâr Durdur, emri de işleyiş olarak bekleyen emir olarak nitelendirilebilir. Çünkü bu işlem durdurma emri açmış olduğunu ya da açmaya karar verdiğiniz emir için belirlediğini kâr seviyesinde otomatik olarak durdurulmasına yarar. 

Takip Eden Durdurucu, karmaşık gibi görünse de aslında “kâr durdur” emrinin bir benzeri olarak nitelendirilebilir. Öncelikle bu emir türünü verebilmeniz için açık işleminizin belli oranda gerçekleşmemiş kâr durumunda olması gerekiyor. Bu oran brokerlara göre farklılık gösterebilir. Örnek vermek gerekirse, açık işleminizi 30 pip gerçekleşmemiş kâr şeklinde sürdüğünü varsayalım. Bu noktada takip eden durdurucu olarak 10 pip seçerseniz, sistem gerçekleşmemiş kâr seviyenizin 10 pip altına bir kapatma emri oluşturacaktır. Gerçekleşmemiş kâr seviyeniz 80 pip olduğunda bu kapatma emri yine 10 pip altı olan 70 pip seviyesine ilerleyecektir. Takip eden durdurcunun çalışması için gerçekleşmemiş kârınız 10 pip seviyesine düşmelidir. Bu noktaya ulaşıldığında sistem emrinizi 10 pip kâr ile otomatik olarak durdurup bu kâr değerini bakiyenize yansıtacaktır. 

Tüm bekleyen emirler ve bekleyen durdurma emirlerinde fiyat garantisi yoktur. İşleminiz sert bir harekette hiç istemeyeceğiniz bir noktada durdurulabilir ve bu noktadan sonra geri dönüş yoktur. Değişken yada likidite olmayan piyasalarda tüm bekleyen emirler belirlenen fiyatın çok uzağında gerçekleşebilir.